Από την άνω στην κάτω πλατεία...

- Μπαμπά, αφού μάθαμε από πού πήραν το όνομά τους η Ήπειρος και τα Ιωάννινα, μπορούμε να πάμε μέχρι το ρολόι που βρίσκεται στην κάτω πλατεία;

- Ναι, Αλέξανδρε. Θα ξεκινήσουμε από το άγαλμα του βασιλιά Πύρρου στην άνω πλατεία και θα φτάσουμε μέχρι το πάρκο των ηρώων στην κάτω πλατεία. Εκεί που είναι το ρολόι, το πιο γνωστό μνημείο των Ιωαννίνων. Ξέρεις πόσες φωτογραφίες έχει βγάλει εκεί η αδερφή σου η Ιωάννα; Κι όχι μόνο αυτή, αλλά και όσοι μένουν ή επισκέπτονται τα Γιάννενα.

Στη διαδρομή θα συναντήσουμε αρκετά μνημεία που δεν είναι και τόσο γνωστά. Θα ακολουθήσουμε μια διαφορετική διαδρομή. Θα περάσουμε από την πεζογέφυρα της κεντρικής πλατείας, της πλατείας Πύρρου, και θα κατεβούμε στην οδό Μπιζανίου. Στη συνέχεια θα πάμε προς τη λαϊκή αγορά και πριν φτάσουμε στο Πνευματικό Κέντρο θα ανεβούμε στο δρόμο που οδηγεί προς το ρολόι.

Ο χάρτης μάς δείχνει τη διαδρομή καθώς και τα μνημεία που θα συναντήσουμε. Τα παιδιά της Στ΄ τάξης που είναι οι «ξεναγοί» μας θα μας βοηθήσουν να μάθουμε την ιστορία αυτών των μνημείων.

Ας ξεκινήσουμε από το όμορφο κτίριο του Δημοτικού Ωδείου.

Εργασία 4η: Συγκεντρώστε στοιχεία για το κτίριο του Δημοτικού Ωδείου και ερευνήστε τη σχέση του με την οδό στην οποία βρίσκεται.

Στη συνέχεια θα επισκεφτούμε το Τζαμί και τον Μεντρεσέ του Βελή πασά που βρίσκονται μπροστά στο Πνευματικό Κέντρο, δίπλα στη λαϊκή αγορά.

Εργασία 5η: Η περίοδος της Οθωμανικής κατοχής στα Γιάννενα κράτησε σχεδόν 500 χρόνια, Τα θρησκευτικά μνημεία από εκείνη την εποχή είναι αρκετά. Κάντε την έρευνά σας και βρείτε: α) Πόσα Τζαμιά υπάρχουν σήμερα στα Γιάννενα; β) Πόσοι Μεντρεσέδες; γ) Ποια ήταν η λειτουργία τους; δ) Υπήρχαν άλλα Τζαμιά (που δεν υπάρχουν σήμερα) και πόσα ήταν; 

Και θα καταλήξουμε στο πιο γνωστό σημείο της πόλης μας που είναι το ρολόι της κεντρικής πλατείας.

Εργασία 6η: Συγκεντρώστε στοιχεία για την ιστορία του ρολογιού. Γράψτε ένα μικρό κείμενο και περιγράψτε το πιο πολυφωτογραφημένο μνημείο της πόλης. Μπορείτε να το ζωγραφίσετε ή και να το φωτογραφίσετε!

Εργασία 7η: Διαλέξτε όποιο μνημείο σας έκανε εντύπωση ή σας άρεσε πιο πολύ και συμπληρώστε το Δελτίο Ερευνητή/Ερευνήτριας  που θα βρείτε εδώ...>>>

Η αρχή της περιπέτειας...

- Μαμά, μπαμπά κοιτάξτε, ένας αρχαίος πολεμιστής!

- Είναι ο βασιλιάς Πύρρος, Ιωάννα. Βασιλιάς των αρχαίων Μολοσσών, ενός ελληνικού φύλου που κατοικούσε στην Ήπειρο.

- Α, τώρα κατάλαβα. Από αυτόν πήρε το όνομά της η Ήπειρος…

- Όχι, Ιωάννα. Οι Κερκυραίοι έδωσαν το όνομα της Ηπείρου!

- Μα, πώς έγινε αυτό μαμά;

- Νομίζω πως ήρθε η ώρα να ζητήσουμε τη βοήθεια των παιδιών της Στ΄ τάξης από τα σχολεία των Ιωαννίνων. Θα μας βοηθήσουν να μάθουμε πολλά στοιχεία για την ιστορία της πόλης μας.

Τι λέτε παιδιά, θα μας βοηθήσετε;

….

Όπως έλεγε ο κυνικός φιλόσοφος Αντισθένης: «αρχή παιδεύσεως, η των ονομάτων επίσκεψις».

Ας αρχίσουμε, λοιπόν, από το όνομα της Ηπείρου. Επίσης καλό είναι να μάθουμε πώς πήρε το όνομά της και η πόλη μας, τα όμορφα Ιωάννινα.

- Μαμά, λες να το πήρε από εμένα;

- Λίγο δύσκολο, Ιωάννα. Εσύ είσαι μικρούλα ακόμη. Η πόλη μας βρίσκεται εδώ, πολλούς αιώνες τώρα. Ας ακούσουμε τι έχουν να μας πουν τα παιδιά.

….

Εργασία 1η: Βρείτε από πού πήραν το όνομά τους  η Ήπειρος και τα Ιωάννινα. 

Εργασία 2η: Συλλέξτε στοιχεία για τον βασιλιά Πύρρο και γράψτε ένα μικρό κείμενο στο οποίο ο ίδιος θα μιλά για τη ζωή του. Το άγαλμά του βρίσκεται στην κεντρική πλατεία. Μπορείτε να το επισκεφτείτε, να το παρατηρήσετε, να το φωτογραφίσετε και να το σχεδιάσετε αν επιθυμείτε. Από αυτό το σημείο θα ξεκινήσουμε την περιήγησή μας στην πόλη και θα φτάσουμε μέχρι το κάστρο των Ιωαννίνων χαρτογραφώντας τα μνημεία που θα συναντήσουμε στη διαδρομή μας!

Σημείωση: Το υλικό που θα ετοιμάσετε θα το ανεβάσετε στην πλατφόρμα Lams.

(Θα σας δοθούν αναλυτικές οδηγίες)

Προαιρετική εργασία: Ακούστε το παραμύθι: «Το Κάστρο της Νεράιδας».

Πρόκειται για ένα παραμύθι που αφορά όχι μόνο το όνομα αλλά και τη δημιουργία της πόλης των Ιωαννίνων.

- - - - - -

Αλλά ας δούμε πρώτα τι είναι «μνημείο»

Μνημείο είναι ό,τι αποτυπώνεται στη μνήμη, ό,τι δηλαδή αξίζει να θυμόμαστε, ή με τη μορφή και το περιεχόμενό του μας κάνει να το θυμόμαστε και ανήκει στην πολιτιστική κληρονομιά μας. Μνημείο και μνήμη είναι λέξεις της ίδιας οικογένειας.

Εργασία 3η: Φτιάξτε με την ομάδα σας έναν εννοιολογικό χάρτη για τα μνημεία. Δείτε ένα παράδειγμα, εδώ…>>>

Λεξικό της κοινής νεοελληνικής: https://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/search.html?lq=%CE%BC%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CE%AF%CE%BF

Βικιπαίδεια: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CE%AF%CE%BF

Βικιλεξικό: https://el.wiktionary.org/wiki/%CE%BC%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CE%AF%CE%BF

- Και τι είναι η πολιτιστική κληρονομιά;

Στον όρο «πολιτιστική κληρονομιά» περιλαμβάνονται μνημεία (δηλαδή αρχιτεκτονικά και ζωγραφικά έργα, γλυπτά, κατασκευές που έχουν αρχαιολογικό χαρακτήρα καθώς και επιγραφές, σπήλαια και άλλα) οικοδομικά συγκροτήματα καθώς και χωρικά δημιουργήματα φτιαγμένα από τον άνθρωπο μόνο του ή και με τη συμβολή του φυσικού περιβάλλοντος.

Στα κείμενα των Διεθνών Συμβάσεων και στη βιβλιογραφία συχνά ταυτίζεται ο όρος «πολιτιστική κληρονομιά» με τον όρο «πολιτιστικό αγαθό».

- Τελικά, μαμά, όσο περισσότερα μαθαίνουμε τόσο περισσότερες απορίες έχουμε!

- Αυτή, Ιωάννα μου, είναι και η μαγεία της γνώσης. Τι λέτε παιδιά, θέλετε να εξερευνήσουμε όλοι μαζί τα μνημεία της πόλης μας και να μάθουμε την ιστορία της;

…..

Η περιπέτεια αρχίζει...

ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ

Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι,

έχω μια πρόταση για συνεργατική εκπαιδευτική δράση

της έκτης τάξης των σχολείων των Ιωαννίνων

για τη δημιουργία ψηφιακού χάρτη με τα μνημεία της πόλης μας.

Αποτελεί συνέχεια της συνεργατικής δράσης για τα 200 χρόνια από την έναρξη της επανάστασης του 1821 που υλοποίησαν 7 σχολεία (15 εκπαιδευτικοί και περισσότεροι από 180 μαθητές και μαθήτριες) το σχολικό έτος 2021-2022 με τίτλο: «Αναζητώντας το '21 στην πόλη μου!»

Η δράση μπορεί να υλοποιηθεί:

1. στα εργαστήρια δεξιοτήτων

2. ως project στην τοπική ιστορία

ή στα Θρησκευτικά της Στ τάξης

και να ολοκληρωθεί ως το τέλος της σχολικής χρονιάς

οπότε και θα παρουσιαστεί σε κοινή εκδήλωση.

Κάθε σχολείο μπορεί να αναλάβει μια ομάδα μνημείων

(π.χ. ιστορικά, θρησκευτικά, πολιτιστικά, εκπαιδευτικά κλπ)

με τα οποία θα ασχοληθεί, θα φωτογραφήσει, θα καταγράψει και θα ετοιμάσει την καρτέλα των μνημείων που θα συμπεριληφθούν στον ψηφιακό χάρτη που θα δημιουργήσουμε. (δείτε ένα δείγμα εδώ...>>>)

Τα μνημεία (προτείνεται) να βρίσκονται σε μια διαδρομή που θα ξεκινά από την κεντρική πλατεία της πόλης και θα ολοκληρώνεται στο κάστρο των Ιωαννίνων.

Επίσης, κάθε ομάδα θα έχει την υποχρέωση να φτιάξει και την κάρτα TABOO για το μνημείο της, ώστε να δημιουργήσουμε κι ένα επιτραπέζιο παιχνίδι taboo με τα μνημεία των Ιωαννίνων.

Όποιοι/όποιες ενδιαφέρονται ας το δηλώσουν για να συν-σχεδιάσουμε και να συν-οργανώσουμε τη συγκεκριμένη δράση.

Με εκτίμηση,

Χριστόφορος Πουλίζος